De arbeidsmarkt blijft in beweging. In het tweede kwartaal van 2025 waren er net iets meer vacatures dan werklozen. Voor elke 100 werkzoekenden stonden er 101 vacatures open, meldt het CBS.* Het aantal banen groeide met 24 duizend, terwijl het aantal werklozen met 4 duizend daalde. Een opvallende maar niet onverklaarbare trend: het aantal zelfstandigen neemt af.
Meer werknemers, minder zelfstandigen
De groei zit vooral bij werknemers in loondienst: daar kwamen 42 duizend banen bij. Vaste contracten winnen terrein: inmiddels hebben 5,6 miljoen mensen deze arbeidsrelatie. Ook flexibele banen laten weer een lichte groei zien.
Bij zelfstandigen is het beeld anders. Hun aantal daalde met 19 duizend naar ruim 2,4 miljoen. Deze terugloop begon al in het eerste kwartaal. Het aantal zelfstandigen dat eigen arbeid aanbiedt, bijvoorbeeld bouwvakkers, zorgprofessionals of creatieven, daalde voor het eerst sinds 2013. Veel zelfstandigen stopten of werken niet langer de meeste uren in hun eigen bedrijf.
Van zelfstandige naar werknemer
Wat doen al die zelfstandigen die afhaken? Het grootste deel blijft actief, alleen in een andere vorm. Bijna 60% stapte over naar een flexibele baan. Denk aan tijdelijke contracten, uitzendwerk of oproepbanen. Ook het aantal zelfstandigen dat een vaste baan vond, verdubbelde ten opzichte van hetzelfde kwartaal een jaar eerder. Slechts een kleine groep verliet de arbeidsmarkt helemaal. Dat zijn vaak mensen die met pensioen gaan of niet langer beschikbaar waren voor werk.
Het is dus niet zo dat zelfstandigen massaal zonder werk zitten. Velen kiezen voor een andere vorm van arbeid, zoals een baan in loondienst.
Technische beroepen en zorg hard geraakt
Niet elke sector voelt deze beweging even sterk. In de techniek is de uitstroom van zelfstandigen het grootst. Bouwvakkers en andere technische vakmensen stappen vaker uit hun zelfstandige rol. Ook in de zorg, commerciële beroepen en de dienstverlening zijn duidelijke dalingen zichtbaar. Denk aan verpleegkundigen, verkopers en horecawerkers. In de thuiszorg steeg het aantal stoppers zelfs met 94 procent ten opzichte van vorig jaar.
De Kamer van Koophandel bevestigt dit beeld. Zij zien vooral een afname van zzp’ers in sectoren waar schijnzelfstandigheid op de loer ligt.
Sinds januari wordt schijnzelfstandigheid strenger gehandhaafd. De Belastingdienst kijkt nauwkeuriger naar constructies waarbij zelfstandigen eigenlijk in loondienst zijn. Bedrijven kiezen daardoor vaker voor vaste contracten of flexibele vormen in loondienst, in plaats van zelfstandigen.
Volgens hoogleraar Joris Knoben is dit een echte trendbreuk. Na jaren van onafgebroken groei stagneert de aanwas van zelfstandigen. Hij verwacht dat deze beweging nog een tijd doorwerkt, omdat uitschrijvingen bij de KvK vaak pas later volgen.**
Verschillen per sector
In sectoren waar het risico op schijnzelfstandigheid laag is, blijft de vraag naar zelfstandig professionals groeien. Denk aan psychologie, tandheelkunde en zakelijke dienstverlening zoals communicatie, pr en digitale projecten. We volgen de bewegingen op de arbeidsmarkt nauwkeurig en weten wat er speelt in de verschillende sectoren. Dit betekent dat je zelfstandig professionals nog steeds probleemloos kunt inzetten, terwijl je met onze inzichten flexibel inspeelt op veranderingen en je teams versterkt precies waar dat het meeste effect heeft.
Wat betekent dit voor jou?
Voor opdrachtgevers is dit waardevolle informatie. Het speelveld verandert en vraagt om aanpassing. Waar je eerder makkelijk zelfstandigen vond, heb je nu meer kans om kandidaten te vinden die op zoek zijn naar een vast of flexibel contract.
Drie kansen springen eruit:
- Zet in op werving van flexwerkers, want daar ligt de grootste toestroom.
- Benut de groei van vaste contracten en positioneer je als werkgever die zekerheid biedt.
- Volg sectorontwikkelingen scherp, want de beweging verschilt per branche.
Zekerheid bij werken met zelfstandigen
Zelfstandigen inzetten is nog steeds goed mogelijk maar het vraagt om duidelijke afspraken. Contracten moeten voldoen aan wet- en regelgeving, zeker nu de handhaving op schijnzelfstandigheid strenger is. HeadFirst helpt organisaties om dit goed te regelen, zodat samenwerking met zelfstandigen veilig en transparant blijft. Denk aan actuele modelovereenkomsten, fiscale checks en advies bij bijzondere situaties. Zo kun je met vertrouwen blijven werken met zelfstandig professionals, zonder juridische vraagtekens. Meer weten? Neem contact met ons op.
* https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2025/31/spanning-op-arbeidsmarkt-niet-veranderd
Bekijk ook
ZZP Inhuur Optimaliseren In 4 stappen
IM
25 aug. 2025
Optimaliseer je zzp inhuur en voorkom hoge kosten en inefficiënties. Ontdek 4 praktische stappen voor een soepel en efficiënt inhuurproces.
Bekijk
Freelancer Inhuren? Hier Moet Je Rekening Mee Houden
Wet- en regelgeving
25 aug. 2025
Als werkgever kan het een grote hulp zijn bij het aanpakken van tijdelijke drukte of het realiseren van specifieke projecten om externe medewerkers of freelancers in te huren. Freelancers zijn vaak flexibel en snel beschikbaar en kunnen een waardevolle aanvulling zijn op je team.
Bekijk
Logistiek, Transport en Productie: Een Sector Vol Contrasten
Arbeidsmarkt
18 aug. 2025
De sector logistiek, transport en productie kent scherpe contrasten: dalende opdrachten, stijgende concurrentie en een sterke vraag naar specifieke IT-profielen. Ontdek hoe je als organisatie het verschil maakt met inclusiviteit, loyaliteit en slimme wervingsstrategieën.
Bekijk