Kleine zelfstandige is niet minder gelukkig

Kleine zelfstandige is niet minder gelukkig

Geloof het of niet, het is wetenschappelijk vastgesteld dat langere mensen een betere sociaaleconomische status hebben. Discriminatie tegen kleine mensen speelt hier een rol, maar lengte is echter voornamelijk een goede indicator voor gunstige biologische karakteristieken die je vanaf de geboorte meekrijgt, waardoor lengte gerelateerd kan worden aan de capaciteiten van de individu. Lengte reflecteert ook in het salaris van medewerkers, want mensen met betere capaciteiten verdienen meer. Ook zouden langere werknemers gelukkiger zijn met hun leven en hun werk.

Rietveld, Hessels en van der Zwan, onderzoekers van de Erasmus Universiteit, bekeken in een recent onderzoek hoe dat in elkaar steekt voor zelfstandigen. Zelfstandigen hebben in ontwikkelde landen namelijk vaak een hoge sociaaleconomische status. Het doet de vraag rijzen of lange mensen dan ook vaker voor zelfstandig ondernemerschap kiezen en wat voor invloed lengte heeft op hun inkomen en geluksgevoel. Als wetenschapper werd ik verrast door het onderzoek en de uitkomsten ervan. Ik deel ze daarom graag met je.

De onderzoekers gebruikten meer dan honderdduizend observaties van een Duits sociaaleconomisch panel om deze vragen te bestuderen. Ze kunnen bevestigen dat langere mensen meer geneigd zijn om zelfstandige te worden. Het verband is sterker voor zelfstandigen mét personeel dan zelfstandigen zonder personeel (zzp’ers). Ze constateren ook dat zelfstandigen mét personeel een hoger inkomen én hoger opleidingsniveau hebben dan zzp’ers. Er is voor langere zelfstandigen wel een toeslag op hun inkomen (ze verdienen meer dan korte zelfstandigen), maar ze verdienen ongeveer evenveel ‘extra’ als dat lange werknemers meer dan korte werknemers verdienen. Dat was niet de verwachting, omdat zelfstandigen meestal grotere schaalopbrengsten op hun capaciteiten kunnen behalen dan werknemers, wiens talenten niet altijd even goed benut worden.

Ook draagt de lengte van zelfstandigen niet bij aan hun geluksgevoelens, waar dit voor werknemers wel het geval is. De onderzoekers geven hier een aantal verklaringen voor. De eerste: omdat in het onderzoek zowel tevredenheid over het leven als het werk van personen gemeten is, kan het zijn dat vooral lange zelfstandigen (die het meest geneigd zijn medewerkers in dienst te hebben) lange werkweken draaien en zodoende minder vrije tijd over houden, wat hun levensgeluk mogelijk drukt. Ten tweede geven de onderzoekers aan dat zelfstandigen meer plezier halen uit bepaalde aspecten van hun werk, zoals autonomie en onafhankelijkheid, die voor werknemers minder relevant zijn, waardoor zelfstandigen sowieso een hoge werktevredenheid hebben.

Dat zelfstandigen gemiddeld genomen een hoog opleidingsniveau, goede capaciteiten en een hoge sociaaleconomische status hebben, lijkt wederom bevestigd te worden met dit onderzoek. Wat vermoedelijk niet alleen voor Duitsland opgaat, maar ook voor andere ontwikkelde landen, waaronder Nederland. Daarnaast kunnen we stellen dat lange zelfstandigen wat betreft hun inkomen profijt hebben van hun lengte, maar lengte heeft geen invloed op je geluksgevoel als zelfstandige. En dat is misschien niet eens zo heel verrassend.

Bron: Cornelius A. Rietveld, Jolanda Hessels, Peter van der Zwan, The stature of the self-employed and its relation with earnings and satisfaction, Economics & Human Biology, Volume 17, April 2015, Pages 59-74.

Bart van der Geest